Oleh Ace Emerson:
(The Ant Daily)
Salenah Binti Nonong, seorang
wanita kaum Dusun berusia pertengahan empat puluhan, dilahirkan dalam sebuah
keluarga Katolik yang warak. Salenah dan adik-beradik beliau sentiasa
mengamalkan upacara-upacara agama Katolik.
Masalah yang dihadapi keluarga
ini dikongsi dengan beribu-ribu yang lain, iaitu mereka dikenalpasti sebagai
rakyat Malaysia Melayu Islam.
Rakyat Sabah dibahagikan kepada
32 kumpulan etnik, di mana 28 dari mereka adalah Bumiputera, ataupun orang
asal.
Walaubagaimana pun hari ini,
ribuan warga Sabah bukan Islam didaftarkan sebagai beragama 'Islam', seperti
yang tercatat dalam kad pengenalan mereka.
Timbalan ketua PKR Sabah,
Christina Liew memberikan teori bahawa orang-orang ini dianggap sebagai orang
Islam oleh Jabatan Pendaftaran Negara (JPN) disebabkan nama ‘bin’ atau ‘binti’
dalam nama-nama mereka.
Liew berkata, ramai penduduk
Sabah mempunyai nama-nama yang berbunyi Islam walaupun pada hakikatnya mereka
tidak menganut agama itu dan tidak mengamalkannya. Tetapi kerajaan hanya
membuat keputusan sendiri dan tidak menyiasat, dan ini telah membawa segunung
komplikasi bagi rakyat Sabah.
Ini adalah dilema utama di Sabah
dan Sarawak, di mana ramai orang asal dan tempatan mempunyai nama-nama
"bin" dan "binti". JPN dengan mudah menyatakan mereka
sebagai orang Islam walaupun ramai daripada mereka adalah orang Kristian.
Sophia James yang memiliki MyKad
yang mencatatkan "Melayu/Bumiputera" berkata bahawa
"kesilapan" ini (yang seolah-olah diambil ringan pihak berkuasa)
menyukarkan beliau untuk berkahwin.
"Gereja enggan mengahwini
kami kerana jelas dinyatakan bahawa saya seorang Islam Melayu pada kad
pengenalan saya," Sophia menjelaskan masalah beliau.
Ini benar kerana adik penulis
sendiri terpaksa berkahwin di Florida kerana memiliki masalah yang sama.
Saya yang dilabelkan sebagai
Melayu Islam sendiri – walaupun tidak memiliki darah Melayu – dan datang dari
keluarga Katolik, saya juga menghadapi ketidaktentuan identiti yang sama
seperti rakan-rakan warga Sabah saya yang lain, yang telah "diMelayukan"
di dalam sistem.
Walaupun naib presiden Parti
Bersatu Sabah (PBS) Herbert Timbun Lagadan menyatakan bahawa tiada apa yang
boleh dilakukan untuk menukar status kaum dan agama seseorang dari segi
undang-undang, nampaknya ia seperti boleh dilakukan.
JPN juga memberi jaminan bahawa
mereka yang terjejas boleh mengubah data dalam MyKad mereka dengan syarat
mereka mendapat kebenaran dari Mahkamah Syariah, namun mereka yang menjadi
mangsa ditendang dari satu jabatan ke jabatan yang lain tanpa ada apa-apa
penyelesaian, disebabkan hakikat bahawa orang-orang ini tidak dijumpai dalam
senarai mualaf (kerana mereka tidak pernah menukar agama kepada Islam).
Sementara itu, setiausaha agung
NECF Sam Ang menasihati penganut Kristian yang menghadapi kebimbangan ini untuk
menukar status agama mereka dalam MyKad kepada "Kristian" secepat
mungkin, dan untuk terus mengusahakannya sehingga pertukaran dapat dilakukan.
Beliau menggariskannya, "Ini
adalah penting kerana ia akan memainkan peranan utama ke arah mendapatkan
statistik yang tepat, yang penting apabila kita menyokong isu-isu berkenaan
Gereja Malaysia, dan juga untuk mengelakkan komplikasi yang tidak perlu, salah
faham dan isu-isu melibatkan jabatan agama Islam."
Adalah mudah bagi mereka yang
tidak terlibat untuk memberi ulasan atau penghakiman, tetapi bagi ramai mangsa
termasuk Salenah dan penulis, sebagai tambahan kepada terpaksa bersembunyi
sewaktu bulan puasa, ramai dari kami takut bahawa akan ada lebih banyak
komplikasi apabila ada ahli keluarga yang meninggal dunia.
Kerana selain daripada ancaman
pihak berkuasa mengambil mayat kami dan mengebumikan kami dengan upacara Islam,
gereja dan masyarakat kami juga boleh menolak hak kami untuk dikebumikan
bersama-sama dengan keluarga dan orang yang tersayang.
Umat Islam di Malaysia sering
menyeru rasa hormat dan bertolak ansur di kalangan rakyat, memberitahu mereka
supaya menerima budaya dan agama yang unik.
Namun orang bukan Islam dipaksa
terus bersabar dengan penindasan yang dilakukan majoriti, dan akhirnya
"diislamkan" secara tanpa rela untuk kemudahan badan-badan tertentu,
manakala rakyat Sabah terpaksa hidup dengan kecelaruan identiti.
Komen Daripada Pembaca-Pembaca The Ant Daily
(Komen-komen untuk artikel "Warga Sabah Hadapi Kecelaruan Identiti" - The Ant Daily, 1 Julai 2014) |
(Diambil daripada artikel The Ant Daily bertajuk, "Warga Sabah Hadapi Kecelaruan Identiti" penulisan Ace Emerson bertarikh 1 Julai 2014)